Wiele wątpliwości i obaw budzi konstrukcja struktury JPK Faktury VAT. Analizując sekcję w tej strukturze Faktury Wiersze można dojść do wniosku, że Ministerstwo Finansów będzie oczekiwać ujmowania faktur zakupowych na poziomie każdej, indywidulnej pozycji wykazanej na tych dokumentach – patrz dzisiejszy materiał w Rzeczpospolitej
Tymczasem, praktyka księgowania faktur zakupowych w systemach finansowo-księgowych pokazuje, że rejestracja tych dokumentów dokonywana jest najczęściej na poziomie stawki VAT i zakresu, w jakim podatnik ma prawo do odliczenia VAT z danej pozycji faktury. Żaden księgowy nie wprowadza faktury zawierającej 100 pozycji o tej samej stawce VAT, np. za materiały biurowe, pozycja po pozycji. To po prostu nie ma sensu.
Moim zdaniem, obawy podatników są nieuzasadnione. Prawidłowym bowiem będzie wykazywanie faktur zakupu z dokładnością do stawek i zakresu, w jakim VAT z tych faktur podlega odliczeniu. Zasady określone w ustawie o rachunkowości nakazują bowiem, aby prowadzić ewidencję operacji zakupu ze szczegółowością niezbędną do wyceny składników aktywów i do celów podatkowych (mówi o tym art. 17 ust. 1 pkt 5 ustawy o rachunkowości).
Tym samym, jeśli stosowane przez nas zasady rachunkowości zapewniają nam zgodność z przepisami podatkowymi i umożliwiają wycenę składników aktywów, to takie ujęcie tych faktur w strukturze JPK będzie poprawne. Tym bardziej, że w jednej z odpowiedzi na pytania podatników w zakresie JPK, Ministerstwo samo przyznaje, że „Generowanie danych w postaci JPK nie wymaga zmian w zasadach prowadzenia ksiąg rachunkowych.” Ewidencja faktur zakupu (moduł zobowiązań) jest elementem ksiąg rachunkowych, do których stosuje się odpowiednie zasady.
Pamiętajmy też, że nie ma przepisów w zakresie VAT, które nakazywałyby nam rozksięgowywanie faktur zakupowych „na drobne”.
Obawy budzi jednocześnie, komentarz z innej odpowiedzi Ministerstwa Finansów dotyczący faktur wielopozycyjnych. Tam Ministerstwo wskazuje, że należy wykazywać wtedy wszystkie pozycje w sekcji Faktury Wiersze. Moim zdaniem, należy odnosić jednak ten komentarz wyłącznie do faktur sprzedaży, gdzie analityka dotycząca każdej z pozycji powinna znajdować się w systemach podatnika.
Oczywiście, jeśli posiadamy komplet danych w systemie księgowym również dla faktur zakupu, nic nie stoi na przeszkodzie, aby ująć w strukturze JPK także dane dotyczące pozycji dla tych faktur.
Reasumując jednak, jeśli pokażemy w strukturze faktur jedynie dane zagregowane dla faktur zakupów, a nasza ewidencja jest prowadzona zgodnie z ustawą o rachunkowości, to Ministerstwo Finansów nie może nam nic zarzucić – w końcu przestrzegamy w tym zakresie obowiązujących przepisów.
W końcu, jeśli będą chcieli, mogą sobie ściągnąć dane dotyczące pozycji danej faktury z JPK podmiotu, który wystawił tę fakturę…